Groenten zijn er van bijna zwart (aubergine) tot hagelwit (bloemkool) en vele kleuren daar tussenin. Behalve dat een combinatie van kleuren op je bord een lust voor het oog is en veel uitdagender smaakt, is het een boost voor je gezondheid. In beknopte vorm geef ik je een overzicht van voordelen per kleurgroep.

Paars en blauw – Anthocyanen

Paarse en blauwe groenten en vruchten danken hun kleur aan anthocyanen. Dit zijn natuurlijke kleurstoffen die voorkomen voor in aubergine, bietjes, radijs, bloedsinaasappel, bramen, bosbessen, frambozen, kers, zwarte bes, blauwe druiven, paarse spitskool en rode kool. Anthocyanen hebben als belangrijke functie het uitschakelen van vrije radicalen (giftige stoffen), verlagen de bloeddruk, vertragen de veroudering van lichaamscellen en werken ontstekingsremmend en zuiverend. Van harte welkom bij bijvoorbeeld een onrustige huid.

Groen – Chlorofyl

Groene groenten, met name bladgroenten, zitten boordevol antioxidanten, mineralen, vitaminen en vezels. Deze micronutriënten zorgen voor een verminderd risico op kanker, hart- en vaatziekten en een te hoge bloeddruk. Het bijzondere antioxidant dat voor de groene kleur zorgt heet chlorofyl, ook bekend als bladgroen. Chlorofyl zorgt voor bescherming van het darm- en maagkanaal en het immuunsysteem en kan schadelijke stoffen (vrije radicalen) aan zich binden, zodat ze met de ontlasting worden afgevoerd en niet in het bloed komen. Chlorofyl heeft een gunstig effect op het zuurstofgehalte in ons bloed en op het beschermen en functioneren van organen. Groene kruiden bevatten deze eigenschappen ook en zijn bovendien fijne smaakmakers. Bladgroen is onmisbaar voor je hele systeem zoals je ziet. Dus volop genieten van spinazie, alle soorten sla, andijvie, boerenkool, broccoli, prei, groene asperges, spruitjes, tuinkruiden en zeewieren. Hoe groener de groente, hoe meer chlorofyl, hoe meer gifstofzuigertjes.

Rood – Lycopeen

Lycopeen geeft de rode kleur aan bijvoorbeeld guave, watermeloen, tomaten, grapefruit, rode peper, rode paprika (heel vitamine C-rijk), rozenbottels en rode kool. En al zou je het niet denken, ook groene asperges (je ziet het aan de soms roze schubjes op de kop) en abrikoos bevatten deze stof. Het antioxidant lycopeen staat bekend om een groot aantal positieve eigenschappen. Het stimuleert de bloedsomloop en verbetert de functie van bloedvaten, beschermt tegen beroertes, helpt DNA-schade te repareren, verlaagt cholesterol en werkt mogelijk beschermend tegen bepaalde soorten kanker maar daar moet meer onderzoek naar worden gedaan. Tomaten bevatten veel lycopeen en hoe roder de tomaat, hoe meer lycopeen. Samen met vitamine C reageert lycopeen met antioxidanten in andere producten waardoor het antioxidant effect versterkt wordt.

Om lycopeen het beste op te nemen moet het vrij beschikbaar zijn en niet ‘opgesloten’ zitten in de tomaat. Dit kun je bevrijden door de tomaat te koken, te bakken, te roosteren of te pureren. Voedingsmiddelen met goede vetten bevorderen de opname van lycopeen. Maak eens zelf verse tomaten-paprikasoep en serveer het met een scheutje olijfolie. Een heerlijk gerecht dat je cellen beschermd, bijdraagt aan een goede weerstand en ervoor zorgt dat je lichaam beter ijzer op kan nemen.

Oranje – Bètacaroteen

Oranje wortels, zoete aardappels (bataat), bieten, knolletjes, oranje paprika, Hokkaido pompoenen hebben hun kleur te danken aan bètacaroteen. Bètacaroteen wordt in ons lichaam omgezet in vitamine A en draagt positief bij aan de ontwikkeling en onderhoud van ons zichtvermogen maar de hoeveelheden bètacaroteen in wortelen is zo klein dat we wel ontzettend veel wortelen moeten eten om een echt verschil te kunnen maken. Wortelen zijn zeker gunstig voor de kwaliteit van onze ogen, maar niet zodanig om beter van te gaan zien. Toch is bètacaroteen één van de meest belangrijkste voedingsstoffen in oranje groenten. Omdat de stof wordt omgezet in provitamine A draagt het belangrijk bij aan een goede weerstand, is van belang voor een gezonde huid, haar en tanden en verbetert het de botstevigheid. Oranje groenten mogen iedere dag op het menu.

Geel – Luteïne

Gele groenten danken hun kleur aan de gele kleurstof luteïne. Luteïne werkt als een Uv-filter voor de ogen (beschermd tegen zonlicht en blauwe licht van beeldschermen) en draagt bij aan een goede ontwikkeling van het gezichtsvermogen, dus is extra belangrijk als je in de groei bent. Luteïne draagt bij aan het onderhoud aan het zichtvermogen en kan helpen bij het verbeteren hiervan. Naast luteïne bevatten gele groenten het belangrijke mineraal kalium. Kalium zorgt samen met natrium voor een stabiele bloeddruk. Ook zorgt het voor een goede geleiding van zenuwprikkels en dat onze spieren kunnen samentrekken.

Dit mineraal, kalium, vind je in overvloed in gele groenten als verse maïskolven, gele paprika, spaghettipompoen, flespompoen, koolraap, meiknolletjes, spitskool, gele uien en eidooiers. Luteïne komt ook voor in groene groenten als spinazie, andijvie, boerenkool, sperziebonen en broccoli.

Wit – Allicine

Witte groenten als bloemkool, prei, knoflook, witlof, witte ui, witte kool, pastinaak, witte asperges en champignons bevatten grote hoeveelheden allicine. Dit stofje heeft een positieve werking op schadelijke bacteriën en wordt daarom een ‘natuurlijke probiotica’ genoemd. Misschien heb je weleens gehoord dat knoflook heel gezond is? Dat klopt! Knoflook helpt bij het verlagen van de bloeddruk en is veruit de grootste allicine-boost onder de witte groenten mits het niet te hoog verhit wordt. Op het laatste moment aan een gerecht toevoegen levert de grootste gezondheidswinst op.

Artikel met dank aan Nicolet Draisma (@pic.by.nic.lowcarblife)